ગુજરાત સરકાર દ્વારા બાગાયતી (હોર્ટિકલ્ચર) ખેતીની ઉત્તમ વૃદ્ધિ અને દરિયાદે કે અંતરંગમાં સંવર્ધન માટે અનેક યોજનાઓ અમલમાં છે. તેમાંથી એક ડ્રેગન ફ્રૂટના ખેતી સહાય (Dragon Fruit Farming Sahay Yojana Gujarat) ઓછા વિસ્તારમાંથી વધુ આવક મેળવવા માટે બાગાયતી ખેતી એટલે કે “હોર્ટીકલ્ચર” એ ખેતીનો એક એવો શાખા છે જેમાં ફળો, શાકભાજી, ફૂલો, ઔષધિય પાકો, સુગંધિત છોડો અને સુકામિય પેદાશોની ખેતી આવે છે. ગુજરાતમાં બાગાયતી ખેતી છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં ઝડપથી વિકસતી ચાલી રહી છે અને રાજ્યના કૃષિ ક્ષેત્રમાં મહત્વપૂર્ણ યોગદાન આપે છે.

ગુજરાતનાં ખેડૂતોને ડ્રેગન ફ્રૂટના વાવેતર માટે રૂ. 3 લાખની સહાય. ગુજરાત રાજ્યના ખેડૂતો ખેતીવાડી ક્ષેત્રે, બાગાયતી ક્ષેત્રે અવનવી ટેકનોલોજી, રીતો વગેરે અપનાવી દેશ અને દુનિયાને નવી દિશા આપી છે. ગુજરાત સરકાર દ્વારા પણ ખેડૂતલક્ષી અવનવી યોજનાઓ અપનાવી રહી છે. જેને ધ્યાને રાખીને બાગાયત વિભાગ દ્વારા ઘણા ફળો અને શાકભાજીના વાવેતર માટે બાગાયતી યોજનાઓ 2023-24 ચાલુ કરવામાં આવેલ છે. આ યોજનાઓમાંથી ડ્રેગન ફ્રૂટના વાવેતર સહાય યોજના બહાર પાડેલ છે.

ચાલો આપણે આજે જાણીશું ડ્રેગન ફ્રૂટની ખેતી સહાય યોજનાનો હેતુ, ડ્રેગન ફ્રૂટની ખેતી માટે કેટલી સહાય મળે, લાભ લેવા માટે પાત્રતા, કેટલી સબસિડી મળશે, નિયમ અને શરતો, જરૂરી ડોક્યુમેન્ટ્સ, કોને કોને મળશે લાભ, કેવી રીતે અરજી કરવી? સંપૂર્ણ માહિતી નીચે વાંચો.

Dragon Fruit Farming Sahay Yojana Gujarat

ડ્રેગન ફ્રૂટની ઓનલાઈન અરજી કરવાની ચાલુ થયેલ છે. ટેકનોલોજીના આ યુગ દરેક મનુષ્યની જીવનશૈલી બદલાયેલ છે. ક્લાઈમેટ ચેન્‍જ થવાથી મનુષ્યમાં વિવિધ રોગોનું પ્રમાણ દિન-પ્રતિદિન વધતુ જાય છે. કમલમ ફ્રૂટમાં પલ્સની માત્રા સારા પ્રમાણમાં હોય છે. જેમાં એન્‍ટી ઓક્સિડન્‍ટ, વિટામીન C, કેલ્શિયમનું પ્રમાણ ખૂબ ભરપુર માત્રામાં હોય છે. જે શરીરમાં બ્લડ પ્રેશરને કાબુમાં રાખી, ડાયાબિટીસને પણ રોકે છે વગેરે ઘણા બધા ફાયદા થાય છે. જેથી આ પાકનું ઉત્પાદન વધે તે માટે સરકારશ્રી આ પાકના વાવેતર પર સહાય આપે છે.

ડ્રેગન ફ્રુટ સહાય યોજનાની પાત્રતા

કૃષિ, ખેડૂત કલ્યાણ અને સહકાર વિભાગ દ્વારા અને Bagayati Vibhag દ્વારા આ યોજના અમલમાં મૂકવામાં આવેલ છે. જેના ઓનલાઈન ફોર્મ ikhedut પરથી ભરાય છે. આ યોજનાનો લાભ મેળવવા માટે નીચે મુજબની પાત્રતા નક્કી કરેલી છે.

• લાભાર્થી ખેડૂત ગુજરાત રાજ્યનો હોવો જોઈએ.
• ગુજરાત રાજ્યના નાના, સિમાંત ખેડૂતોને આ યોજનાઓને લાભ મળશે.
• ખેડૂત જમીન અથવા વન અધિકાર રેકોર્ડ ધરાવતા હોય તો તેમને લાભ મળે.
• ખેડૂતોને ફક્ત જ વાર આ યોજનાનો લાભ મળશે.
• એસ.ટી, એસ.સી, આર્થિક રીતે નબળા, ઓબીસી અને જનરલ વર્ગના લોકોને આ સહાય આપવામાં આવશે.

ડ્રેગન ફ્રૂટની ખેતી સહાય મેળવવા માટેની શરતો અને નિયમો

બાગાયતી યોજના દ્વારા આ યોજના ચલાવવામાં આવે છે. ખેડૂતો ડ્રેગન ફ્રૂટની ખેતી કરે તો અલગ-અલગ પ્રકારની સહાય એમના બેંક ખાતામાં આપવામાં આવે છે. જેની માહિતી નીચે મુજબ છે.

• લાભાર્થી ખેડૂતોને યુનિટ કોસ્ટ:- રૂ. 6,00,000/હેકટર સહાય મળશે.
• સામાન્ય જાતિના ખેડુતને 50% અથવા મહત્તમ રૂ. 4,50,000/- બે માંથી જે ઓછું હોય તે સહાય મળવાપાત્ર રહેશે.
• લાભાર્થી દીઠ આજીવન 0.20 હેકટર થી મહતમ 1 હેકટરની મર્યાદામાં સહાય મળવાપાત્ર રહેશે.
• આ યોજના હેઠળ પ્રથમ વર્ષે એક હેકટરના વિસ્તાર માટે કુલ 1111 નંગ સિમેન્ટપોલ /પાઇપ મુજબ સહાય મળશે, જેનો મહતમ ખર્ચ- રૂ. 3,33,000/- ધ્યાને લેવાનો રહેશે.
• જયારે પ્લાન્ટીગ મટીરીયલ માટે પ્રતિ હેકટર 4444 નંગ રોપા મુજબ સહાય ધ્યાને લેવી.
• જેનો મહતમ ખર્ચ- રૂ. 1,55,540/- ધ્યાને લેવાનો રહેશે.
• પ્રથમ વર્ષે થયેલ કુલ ખર્ચને ધ્યાને લઈ 50 ટકા અથવા મહત્તમ રૂ. 2,44,420/- બે માંથી જે ઓછું હોય તે સહાય મળવાપાત્ર રહેશે.
• જયારે બીજા વર્ષે એક હેકટરના વિસ્તાર માટે કુલ 1111 નંગ હેડ રીંગ અથવા 400 કિ.ગ્રા ટ્રેલીઝીંગ અને વાયરનો મહતમ ખર્ચ- રૂ. 1,11,160/- ધ્યાને લેવાનો રહેશે.
• બીજા વર્ષે હેડ રીંગ/ ટ્રેલીઝીંગમાં થયેલ કુલ ખર્ચને ધ્યાને લઈ 50 ટકા અથવા મહત્તમ રૂ. 5,55,580/- -બે માંથી જે ઓછું હોય તે સહાય મળવાપાત્ર રહેશે.

ડ્રેગન ફ્રૂટ સહાય મેળવવા માટેના ડોક્યુમેન્‍ટ

આઈ-ખેડૂત પોર્ટલ પર ચાલતી કમલમ ફ્રૂટની ખેતીમાં સહાય મેળવવા માટે ઓનલાઇન એપ્લિકેશન કરવાની હોય છે. જેના માટે નીચે મુજબના અગત્યના ડોક્યુમેન્‍ટની જરૂર પડશે.

• લાભાર્થી ખેડૂતનો 7-12
• ખેડૂતના આધારકાર્ડની નકલ
• લાભાર્થી ખેડૂત SC અને ST હોય તો જાતિનું સર્ટિફિકેટ (લાગુ પડતું હોય તો)
• રેશનકાર્ડની ઝેરોક્ષ
• જો દિવ્યાંગ ખેડૂત હોય તો તેનું દિવ્યાંગતા હોવા અંગેનું પ્રમાણપત્ર (જો લાગુ પડતું હોય તો)
• ટ્રાઈબલ વિસ્તાર માટે વન અધિકાર પ્રમાણપત્રની નકલ (હોય તો)
• જમીન સંયુક્ત ખાતેદાર તરીકે હોય તો તેવા કિસ્સામાં 7-12 અને 8-A જમીનમાં અન્ય ખેડૂતના સંમતિપત્રક
• આત્માનું રજીસ્ટ્રેશન ધરાવતા હોય તો તેનું પ્રમાણપત્ર
• બેંક ખાતાની પાસબુકની નકલ
• સહકારી મંડળીના સભ્ય હોય તો તેની વિગતો (લાગુ પડતું હોય તો)
• દૂધ ઉત્પાદક મંડળીના સભ્ય હોય તો તેની માહિતી (લાગુ પડતું હોય તો જ)

કેવી રીતે ડ્રેગન ફ્રૂટની સહાય મેળવવા માટે અરજી કરવી?

કૃષિ, સહકાર અને ખેડૂત કલ્યાણ વિભાગ દ્વારા ચાલતી આ યોજના માટે ઓનલાઈન અરજી કરવાની હોય છે. ડ્રેગન ફ્રૂટની ખેતીમાં સહાય મેળવવા માટે ખેડૂતોને આઈ ખેડૂત પોર્ટલ પરથી ઓનલાઈન અરજી કરવાની હોય છે. ખેડૂતોએ આ યોજનાની ઓનલાઈન અરજી માટે સંબંધિત વિભાગની ગ્રામ પંચાયત ખાતેથી, નજીકના Common Service Center  કે કોઈપણ જગ્યાએ ઓનલાઈન અરજી કરી શકે છે.

• સૌપ્રથમ Google ઓપન કરીને “ikhedut Portal” સર્ચ કરવાનું રહેશે.
• જ્યાં https://ikhedut.gujarat.gov.in/ ખોલવાની રહેશે.
• જ્યાં આઈ ખેડૂતના હોમ પેજ આવશે જેમાં “યોજના” પર ક્લિક કરવાનું રહેશે.
• Yojana પર ક્લિક કર્યા બાદ “બાગાયતી વિભાગની યોજનાઓ” પર ક્લિક કરવાનું રહેશે.
• “Bagayati ni yojana” ખોલ્યા બાદ “ફળ પાકોના વાવેતર” પર ક્લિક કરવું.
• “ફળ પાકોના વાવેતર” નામના લિસ્ટમાં ક્રમ નંબર-3 પર “કમલમ ફળ (ડ્રેગનફ્રૂટ) ના વાવેતર માટે સહાયનો કાર્યક્રમ” પર ક્લિક કરો.
• જો તમે Register ખેડૂત છો? જેમાં જો તમે રજીસ્ટ્રેશન કરેલ હોય તો “હા” અને નથી કર્યું તો “ના” કરવાનું રહેશે.
• ખેડૂત દ્વારા ikhedut portal રજીસ્ટ્રેશન કરેલ હોય તો આધારકાર્ડ નંબર અને મોબાઈલ નંબર નાખ્યા બાદ Captcha Image નાખીને અરજી કરવાની રહેશે.
• લાભાર્થીએ I khedut પર રજીસ્ટ્રેશન કરેલ નથી તો ‘ના’ સિલેકટ કરીને ઓનલાઈન અરજી કરવાની રહેશે.
• ખેડૂતે સંપૂર્ણ માહિતી ભર્યા બાદ ચકાસણી કર્યા બાદ “અરજી સેવ કરો” એના પર ક્લિક કરવાનું રહેશે.
• યોજનામાં ભરેલી માહિતીની સંપૂર્ણ ચોક્ક્સાઈપૂર્વક વિગતો તપાસી અરજી કન્‍ફર્મ કરવાની રહેશે. એક વાર આપની અરજી કન્‍ફર્મ થયા બાદ Application Number માં કોઈ સુધારો કે વધારો થશે નહિં.
• ખેડૂત લાભાર્થીએ ઓનલાઈન અરજી કર્યા બાદ પોતાની અરજીના આધારે પ્રિન્‍ટ મેળવી શકશે.

ઓનલાઈન અરજીની છેલ્લી તારીખ

આ યોજનાની ઓનલાઈન અરજી આઈ ખેડૂત પોર્ટૅલ પરથી કરવાની હોય છે. આ યોજનાનો લાભ લેવા માટે ખેડૂત લાભાર્થીઓએ તારીખ: 05/07/2025 થી 19/07/2025 સુધી અરજી કરી શકશે. ત્યારબાદ અરજી કરવાની પ્રક્રિયા બંધ થશે.